Những gì xảy ra tiếp theo sau khi cựu TT Trump bị kết án trọng tội

 

Một bồi thẩm đoàn ở Manhattan mất chưa đầy 12 tiếng để đưa ra một phán quyết trong phiên tòa xét xử hình sự cựu Tổng thống (TT) Donald Trump ở New York, kết tội ông với 34 cáo buộc làm giả hồ sơ kinh doanh với ý đồ che giấu một tội khác.

Việc cựu tổng thống bị kết án khiến ông trở thành tổng thống Hoa Kỳ đầu tiên bị kết tội.

Nếu kháng cáo không thành công, thì lúc ấy ông có thể sẽ phải đối mặt với các hình phạt như ngồi tù, quản chế, hoặc phạt tiền.

Cuối cùng, chủ tọa phiên tòa, Thẩm phán Juan Merchan, sẽ là người quyết định bản án thích hợp. Biện lý Quận Manhattan Alvin Bragg đã không truy tố nếu các công tố viên muốn yêu cầu bỏ tù.

Thẩm phán Juan Merchan đã ấn định phiên tòa tuyên án vào 10 giờ sáng ngày 11/07, bốn ngày trước Đại hội Toàn quốc Đảng Cộng Hòa, sự kiện mà cựu tổng thống sẽ chính thức được chỉ định làm đề cử viên tổng thống của Đảng Cộng Hòa.

Là một người phạm trọng tội đã bị kết án, cựu Tổng thống Trump không bị cấm tranh cử vào Tòa Bạch Ốc.

Dưới đây là những gì quý vị cần biết.

Các tội danh

Phiên tòa kéo dài sáu tuần xoay quanh khoản thanh toán 130,000 USD mà cựu luật sư của ông Trump, ông Michael Cohen, đã trả cho nữ diễn viên phim người lớn Stormy Daniels, tên thật là Stephanie Clifford, trước cuộc bầu cử tổng thống năm 2016.

Biện lý Quận Manhattan Alvin Bragg tuyên bố rằng ông Cohen đã thay mặt ông Trump thực hiện các khoản thanh toán để đổi lấy sự im lặng của bà Clifford về một vụ được cho là ngoại tình mà cựu tổng thống phủ nhận. Vị biện lý quận này còn cáo buộc rằng cựu Tổng thống Trump đã ghi sai các khoản hoàn trả cho ông Cohen sau những khoản thanh toán đó nhằm che giấu một tội khác, tạo thành việc làm sai lệch hồ sơ kinh doanh ở cấp độ trọng tội.

Các công tố viên cáo buộc rằng tội thứ cấp này là một luật bầu cử ở New York khép tội hình sự cho âm mưu “thúc đẩy hoặc ngăn cản việc bầu cử của bất kỳ người nào vào cơ quan công quyền bằng các biện pháp bất hợp pháp.”

Các biện pháp bất hợp pháp được các công tố viên xác định là vi phạm Đạo luật Chiến dịch Bầu cử Liên bang, làm sai lệch các hồ sơ kinh doanh khác, hoặc các hành vi vi phạm luật thuế. Thẩm phán Merchan ra lệnh rằng bồi thẩm đoàn không cần phải đồng ý một cách thống nhất về “biện pháp bất hợp pháp” này là gì.

Trong suốt phiên tòa, cựu Tổng thống Trump vẫn khẳng định mình vô tội trước mọi tội danh.

Điều gì tiếp theo?

Những tội danh mà cựu Tổng thống Trump bị kết án là trọng tội loại E, cấp độ thấp nhất theo luật pháp New York. Mỗi tội danh có mức án tối đa là 4 năm tù, nhưng luật tiểu bang giới hạn tổng mức án tối đa là 20 năm.

Cựu Tổng thống Trump có thể ngay lập tức kháng cáo bản án của mình, và ông có 30 ngày để làm việc đó. Nhưng nếu nỗ lực đó thất bại, thì số phận của ông sẽ nằm trong tay một thẩm phán mà ông đã lớn tiếng chỉ trích là thiên vị và “tha hóa.”

Trong quá trình xét xử, cựu tổng thống đã hai lần yêu cầu Thẩm phán Merchan rút lui vì nhận thấy có xung đột lợi ích. Một trong những xung đột bị cáo buộc là việc con gái của vị thẩm phán này, cô Loren Merchan, đứng đầu một công ty tư vấn chính trị đã lấy làm tự hào khi có khách hàng là chiến dịch tranh cử Biden-Harris.

Thẩm phán Merchan cũng áp đặt lệnh bịt miệng đối với cựu Tổng thống Trump, ngăn ông bình luận về nhân viên tòa án, công tố viên, nhân chứng tiềm năng, bồi thẩm đoàn, và các thành viên trong gia đình của vị thẩm phán này. Trong quá trình xét xử, cựu Tổng thống Trump bị phạt 9,000 USD vì vi phạm lệnh bịt miệng.

Nhiều chuyên gia pháp lý không nghĩ rằng cựu Tổng thống Trump sẽ phải đối mặt với án tù. Lên tiếng sau phán quyết hôm 30/05, ông Bragg đã không trả lời các câu hỏi về việc liệu phía công tố viên có yêu cầu án tù hay không.

Phán quyết về bản án sẽ tùy thuộc vào quyền quyết định của Thẩm phán Merchan.

Gọi phiên tòa là một “sự ô nhục,” cựu tổng thống tỏ ra không hề nao núng trước bản án khi nói chuyện với các phóng viên bên ngoài phòng xử án.

“Phán quyết thực sự sẽ được người dân đưa ra vào ngày 05/11,” ông nói, và nói thêm rằng, “Chúng tôi sẽ tiếp tục chiến đấu. Chúng tôi sẽ chiến đấu đến cùng và chúng tôi sẽ giành chiến thắng.”

Cựu TT Trump vẫn có thể tranh cử tổng thống không?

Có thể. Ngay cả khi là một người phạm trọng tội đã bị kết án, cựu Tổng thống Trump vẫn có thể tiếp tục chiến dịch tranh cử để trở lại Tòa Bạch Ốc. Không có điều khoản nào trong Hiến Pháp cấm một người bị kết án tranh cử hoặc đảm nhiệm chức vụ cao nhất của Hoa Kỳ.

Chỉ bốn ngày sau phiên tòa tuyên án đã định, Ủy ban Quốc gia Đảng Cộng Hòa sẽ chỉ định cựu Tổng thống Trump làm ứng cử viên tổng thống của đảng này trong một đại hội bắt đầu vào ngày 15/07.

Ngoài việc không được sinh ra ở Hoa Kỳ hoặc không được sinh ra bởi cha hoặc mẹ vốn đã là công dân Hoa Kỳ rồi, thì cách duy nhất để một người nào đó không thể tranh cử tổng thống là nếu Thượng viện bỏ phiếu cấm người đó tranh cử vào vị trí này trong tương lai. Nhưng cuộc bỏ phiếu đó, vốn chỉ yêu cầu một đa số quá bán, không thể diễn ra trừ phi người đó bị kết án trong một phiên tòa đàn hặc đòi hỏi phải đạt được đa số ⅔ số phiếu; Hạ viện tiến hành việc đàn hặc.

Ngoài việc bị kết án ở New York, cựu Tổng thống Trump còn bị vướng vào hai vụ kiện liên bang do biện lý đặc biệt Jack Smith khởi xướng và một vụ kiện về cuộc bầu cử năm 2020 ở Georgia do Biện lý Quận Fulton Fani Willis khởi xướng.

Những rắc rối pháp lý không ngừng gia tăng đã gây trở ngại cho nỗ lực tranh cử tổng thống của ông. Với cuộc tranh biện tổng thống đầu tiên sắp diễn ra vào ngày 27/06, đề cử viên tổng thống của Đảng Cộng Hòa này chắc chắn sẽ muốn vận động tranh cử hơn là chiến đấu cho tự do của mình.

Cựu TT Trump có thể trở thành tổng thống nếu ông ngồi tù không?

Ngay cả khi cựu Tổng thống Trump bị kết án tù trước cuộc bầu cử, ông vẫn có thể giữ chức tổng tư lệnh nếu đắc cử. Ông vẫn có thể ra lệnh hành động quân sự, ký các dự luật thành luật, ban hành ân xá trong các vụ kiện liên bang, ký các tuyên bố, và thực hiện mọi trách nhiệm của tổng thống.

Việc bố trí văn phòng tổng thống trong khi ngồi tù hoặc nhà tù sẽ trông như thế nào lại là một vấn đề khác. Nhưng ông vẫn sẽ được Sở Mật vụ bảo vệ như bất kỳ tổng thống nào. Ngay cả với tư cách là một cựu tổng thống, ông vẫn được Sở Mật vụ bảo vệ trừ phi ông từ chối điều đó điều mà rất khó xảy ra căn cứ vào những mối đe dọa nhằm vào ông.

Cựu TT Trump có thể ân xá cho chính mình không?

Nếu như vào tháng Mười Một, cựu Tổng thống Trump giành chiến thắng, thì ông vẫn sẽ không thể ân xá cho mình vì tổng thống chỉ có thể ban hành lệnh ân xá liên quan đến các vụ án liên bang. Mặc dù ông có thể ân xá cho chính mình nếu bị kết án trong hai vụ kiện liên bang, nhưng phiên tòa ở New York là vụ án cấp tiểu bang. Ở đó, người duy nhất có thể ân xá cho ông chính là thống đốc của The Empire State.