Hoa Kỳ hôm qua, 25/03/2026, thông báo Nga và Ukraina đã chấp nhận ngừng bắn ở Hắc Hải và Washington sẵn sàng giúp Matxcơva xuất khẩu nông sản, phân bón ra các thị trường thế giới. Nhưng phía Nga đặt một số điều kiện cho việc thi hành thỏa thuận này.
Theo hãng tin AFP, Nhà Trắng đã ra hai thông cáo riêng biệt về nội dung các cuộc họp trong những ngày gần đây giữa phái đoàn Mỹ với phái đoàn Ukraina và với phái đoàn Nga tại Ả Rập Xê Út. Kết quả của các cuộc đàm phán này là Matxcơva và Kiev đã chấp nhận « bảo đảm an toàn giao thông hàng hải, từ bỏ việc sử dụng vũ lực và ngăn chận việc sử dụng các tàu thương mại vào các mục tiêu quân sự ở vùng Hắc Hải ».Mỹ và Ukraina cũng đồng ý cho các nước « thứ ba » tham gia giám sát lệnh ngừng bắn, điều mà Điện Kremlin cũng hoan nghênh. Ngoài ra, Hoa Kỳ cam kết « hỗ trợ các nỗ lực trao đổi tù nhân, trả tự do cho thường dân và hồi hương trẻ em Ukraina bị cưỡng bức di dời ».
Theo các thông cáo của Nhà Trắng, Nga có thể trông chờ vào sự hỗ trợ của Hoa Kỳ để « khôi phục khả năng tiếp cận thị trường toàn cầu cho xuất khẩu nông sản và phân bón, giảm chi phí bảo hiểm hàng hải và cải thiện khả năng tiếp cận các cảng biển và hệ thống thanh toán cho các giao dịch này ».
Đối với tổng thống Ukraina Volodymyr Zelensky, sự hỗ trợ của Mỹ đối với Nga chẳng khác gì « làm suy yếu các lệnh trừng phạt » mà phương Tây đã ban hành đối với Nga do việc xâm lược Ukraina. Tuy vậy, Kiev cam kết sẽ “thi hành” những thông báo nói trên của Washington.
Nga đưa ra một loạt điều kiện để nối lại thỏa thuận ngũ cốc
Thế nhưng, phía Nga lại đặt một điều kiện mà hiện tại khó có thể đáp ứng được: Điện Kremlin báo trước là thỏa thuận về ngừng bắn ở Hắc Hải chỉ có thể có hiệu lực một khi bãi bỏ các hạn chế của phương Tây về buôn bán ngũ cốc và phân bón của Nga.
Từ Matxcơva, thông tín viên Anissa El Jabri tường trình:
Cùng với thời gian trôi đi, kịch bản tương tự càng lặp lại: Hoa Kỳ ra tuyên bố với vẻ đắc thắng, phía Nga ra một vài một vài tuyên bố chính thức ca ngợi tài năng của Trump và sau đó công bố thông cáo bộ Ngoại Giao hay Điện Kremlin, nêu rõ những đòi hỏi của họ.
Cụ thể là tối qua, Matxcơva đã đưa ra một danh sách các điều kiện để nối lại thỏa thuận ngũ cốc, những đòi hỏi không mới mẻ gì, ai cũng biết. Phía Nga cho rằng các lệnh trừng phạt của phương Tây ngăn cản nước này xuất khẩu một cách thuận lợi các nông phẩm và phân bón. Đặc biệt họ đòi dỡ bỏ các lệnh trừng phạt đối với ít nhất một ngân hàng, Ngân hàng Nông nghiệp của Nga.
Phương Tây và đặc biệt là Pháp vẫn phản đối các yêu cầu đó của Matxcơva, luôn nhắc lại rằng các lệnh trừng phạt chưa bao giờ gây phương hại cho an ninh lương thực toàn cầu. Đêm qua, Điện Kremlin cũng đã công bố danh sách các cơ sở hạ tầng năng lượng trên nguyên tắc sẽ không còn bị tấn công trong khuôn khổ lệnh ngừng bắn được cho là đã có hiệu lực từ ngày 18/03. Nhưng trên thực địa, mọi chuyện không diễn ra như thế. Bất kể chủ đề đã được thảo luận, những tiến bộ đạt được còn rất mong manh và dù sao thì vẫn còn rất xa mới đạt được lệnh ngừng bắn toàn diện trong 30 ngày, mà Donald Trump đã rêu rao rất nhiều.
Ukraina tố cáo Nga không có ý định chấm dứt chiến tranh
Chiều qua 25/03/2025 Ukraina tuyên bố sẵn sàng áp dụng ngay lập tức thỏa thuận ở Biển Đen nhưng yêu cầu được « tham khảo » để giải quyết một số những « chi tiết » trong văn bản được Hoa Kỳ loan báo. Bộ trưởng Quốc Phòng Roustem Oumerov báo trước Kiev toàn quyền tự vệ nếu Nga vi phạm thỏa thuận tạm ngừng bắn trong vùng biển liên quan. Tổng thống Volodymyr Zelensky trực tiếp tố cáo Nga đánh lừa các bên đàm phán để áp đặt những điều kiện của mình. Trên bộ, chiến sự vẫn gia tăng.
Thông tín viên Emmanuelle Chaze từ Kiev giải thích :
Đối với tổng thống Ukraina, Nga đã thao túng mọi nỗ lực chấm dứt chiến tranh và xin trích, « đã tìm cách bóp méo các điều khoản trong thỏa thuận, đánh lừa các bên môi giới và tòan thế giới. Vào lúc Nga tìm cách áp đặt những điều kiện của mình cho mọi thỏa thuận ngừng bắn thì họ không nhượng bộ bất kỳ điều gì ».
Ukraina thấy rõ là các cuộc thảo luận cũng như những điều khoản trong văn bản vừa đạt được có lợi cho phía Matxcơva. Trên thực địa, người dân Ukraina tiếp tục phải đối mặt với các hậu quả của việc Nga xâm lược. Quân Nga dường như gia tăng các đợt tấn công trên các chiến tuyến chung quanh Pokrosk trong khu vực miền đông Donetsk cho dù là trong những tuần qua, quân đội Ukraina đã giải phóng được một số ngôi làng chung quanh thành phố này.
Đêm qua, nhiều vùng trên lãnh thổ của Ukraina lại bị tấn công bằng drone. Trong khu vực ở Sumy, nhiều khu chung cư và cửa hàng đã bị thiệt hại. Hơn một chục vụ nổ đã diễn ra ở Kriviy Rih. Theo lời Oleksand Vilkul lãnh đạo chính quyền quân quản, đây là đợt tấn công nghiêm trọng nhất nhắm vào thành phố này kể từ khi nổ ra chiến tranh Ukraina năm 2022.
Paris : Thỏa thuận Hắc Hải đạt được chưa đủ cho một lệnh ngừng bắn lâu dài
Sau khi Nhà Trắng loan báo đạt được một lệnh hưu chiến trên Hắc Hải giữa Kiev và Matxcơva, ngày 25/03, phủ tổng thống Pháp đã cho rằng những thỏa thuận đạt được này là « đúng hướng » nhưng chưa đủ để đi đến thiết lập một « lệnh hưu chiến lâu dài, bền vững, và thậm chí là thỏa thuận hòa bình ».
Chiều tối hôm nay, 26/03, tổng thống Pháp Emmanuel Macron sẽ tiếp đồng nhiệm Ukraina Volodymyr Zelensky nhằm « chuẩn bị » cho cuộc họp cấp cao tại Paris. Cuộc họp thứ ba này phải xác định những nước nào sẵn sàng gởi quân đến lãnh thổ Ukraina trong trường hợp đạt được một hưu chiến với Nga.
Tình báo Mỹ : Trung Quốc là mối đe dọa lớn nhất đối với an ninh Hoa Kỳ
Trung Quốc là mối đe dọa lớn nhất nhắm vào Mỹ, đứng trước cả Nga, Iran và Bắc Triều Tiên. Trong báo cáo thường niên về các mối đe dọa nhắm vào an ninh Hoa Kỳ được công bố ngày 25/03/2025, các giới chức trong ngành tình báo Mỹ khẳng định « lợi ích và an ninh của Hoa Kỳ ở khắp mọi nơi trên thế giới đang bị Trung Quốc đe dọa » và Bắc Kinh đang có những bước tiến « vững chắc » trong mục tiêu đánh chiếm Đài Loan.
Theo hãng tin Pháp AFP, giải trình trước một ủy ban của Thượng Viện về báo cáo thường niên liên quan đến những mối đe dọa nhắm vào Hoa Kỳ, giám đốc tình báo quốc gia, bà Tulsi Gabbard nhấn mạnh : « Trung Quốc là đối thủ lợi hại nhất » của Mỹ trong tất cả mọi lĩnh vực, quân sự, kinh tế, công nghệ, không gian và an ninh mạng. « Trung Quốc là mối đe dọa quân sự lớn nhất đối với an ninh quốc gia (…) Quân đội nước này có thể can thiệp vào tất cả mọi phương diện chống phá nước Mỹ trong một cuộc xung đột ở khu vực, để khẳng định ảnh hưởng của Bắc Kinh ở cấp toàn cầu và để bảo đảm an ninh tại các khu vực Trung Quốc khẳng định chủ quyền ».Vẫn theo Tulsa Gabbard, « vũ khí tầm xa của Trung Quốc có khả năng nhắm tới lãnh thổ của Mỹ trong khu vực Thái Bình Dương như đảo Guam, Hawaii hay ở mãi tận Alaska ». Giới chức tình báo Mỹ cho rằng Bắc Kinh tiếp tục mở rộng các chiến dịch « để làm suy yếu nước Mỹ ngay trên lãnh thổ Hoa Kỳ cũng như trên trường quốc tế », trong đó có cả các chiến dịch phát tán tin giả.
Tại buổi họp báo sáng 26/03, phát ngôn viên bộ Ngoại Giao Trung Quốc Quách Gia Khôn đánh giá báo cáo của Mỹ « thổi phồng mối đe dọa Trung Quốc » mang tính « thiên kiến » và từ nhiều năm nay, Washington luôn đưa ra những báo cáo « với nội dung tương tự ».
Việt Nam giảm thuế nhập khẩu đối với một số mặt hàng, mở cửa cho Starlink của Mỹ
Nền kinh tế Việt Nam phụ thuộc rất nhiều vào xuất khẩu. Hoa Kỳ là thị trường lớn nhất của Việt Nam vào năm 2024. Theo Văn phòng Đại diện Thương mại Hoa Kỳ, thâm hụt thương mại của Hoa Kỳ với Việt Nam dự kiến là 123,5 tỷ đô la vào năm 2024, tăng hơn 18% so với năm 2023. Việt Nam như vậy là nước có thặng dư thương mại với Hoa Kỳ lớn thứ ba thế giới, chỉ sau Trung Quốc và Mêhicô.
Trong bối cảnh này, Hà Nội lo ngại sẽ trở thành mục tiêu tiếp theo của đợt áp thuế hải quan đối ứng toàn diện mà tổng thống Mỹ Donald Trump áp dụng với các đối tác thương mại chính của Hoa Kỳ. Cách đây chưa đầy hai tuần, thủ tướng Phạm Minh Chính đã công bố kế hoạch giảm thuế quan để khuyến khích nhập khẩu từ Hoa Kỳ.
Tối qua 25/03, trên trang mạng của mình, bộ Tài Chính Việt Nam thông báo, thuế nhập khẩu đối với một số loại xe hơi sẽ giảm một nửa và thuế suất đối với khí đốt tự nhiên hóa lỏng sẽ giảm từ 5% xuống 2%. Thuế cũng sẽ được giảm đối với một số sản phẩm khác, như đùi gà đông lạnh, hạnh nhân, quả anh đào ngọt, nho khô và gỗ.
Thông báo của bộ Tài Chính cho biết các sửa đổi nói trên, dự kiến sẽ có hiệu lực trong tháng này, nhằm "giải quyết những diễn biến phức tạp và khó lường trong tình hình địa chính trị và kinh tế toàn cầu, đặc biệt là những thay đổi trong chính sách kinh tế, thương mại và thuế quan". Thông báo trích lời ông Nguyễn Quốc Hưng, Cục trưởng Cục Quản lý và Giám sát chính sách thuế, phí và lệ phí, việc điều chỉnh thuế nhập khẩu đối với một số mặt hàng là để “bảo đảm đối xử công bằng giữa các Đối tác Chiến lược Toàn diện của Việt Nam”, trong đó có Hoa Kỳ.
Về Starlink, việc ra mắt dịch vụ viễn thông vệ tinh này sẽ diễn ra như một phần của chương trình thí điểm kéo dài đến cuối năm 2030. Trên trang mạng, chính phủ Việt Nam hôm nay cho biết “sẽ không có giới hạn nào đối với sự tham gia của vốn nước ngoài vào dịch vụ này”.
